مدیریت آمار و فناوری اطلاعات

دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران

مانیتورینگ چیست؟

مانیتورینگ عملی است برای مشاهده وضعیت یک سیستم است. برای مثال سرور و یا سایت شما ممکن است در هر لحظه وضعیت‌های متفاوتی داشته باشد. شما با سرویس‌های مانیتورینگ می‌توانید از وضعیت لحظه‌ای سرور و سایت و شبکه مخابراتی یا به طور کلی آپتایم سرور مطلع شوید و گزارش لحظه‌ای خطاها و عیوب و مشکلات شبکه یا سرور خودتان را ملاحظه کنید و گزارش کامل و دقیقی به صورت جامع در اختیار داشته باشید.

سرویس‌های مانیتورینگ کدامند؟

Web Server
Mail Server
File & Storage Server
Database Server
DNS Server
FTP Server
VPN & Proxy Server
Backup Server

مانیتورینگ چه قابلیت هایی را برای ادمین شبکه فراهم میکند؟

پایش عملکرد سیستم‌عامل‌های موجود در شبکه
پایش عملکرد سخت‌افزارهای موجود در شبکه
تعریف آستانه‌ی عمل (Trigger) بر اساس موارد مختلف
سیستم هشدار و نوتیفیکیشن
پایش عملکرد سرویس‌ها
پایش عملکرد سرویس‌دهنده‌ها
نظارت بر محتوای بسته‌ها و ایمیل‌ها
به دست آوردن نقاط بحرانی در پایداری سیستم
تهیه گزارش توسط سیستم مانیتورینگ بر اساس پارامترهایی که مدیران شبکه تعیین می‌کنند

یک سیستم مانیتورینگ خوب چه ویژگی هایی دارد؟

قادر به پیکربندی و ارسال هشدار به انبوهی از کانال‌های ارتباطی ممکن باشد (ایمیل، پیام کوتاه، دستگاه آژیر، ابزار نمایشگر اخطار و غیره)
کاربر پسند بودن بدین معنی است که شبکه و اجزای آن که در داشبورد نمایش داده می‌شود، می‌بایست قابل شناسایی باشند و به راحتی مورد استفاده قرار گیرند.
امکان‌پذیری در شناسایی دستگاه‌ها و اجزا به صورت خودکار که منجر به استفاده حداکثری از زمان و ذخیره زمان خواهد شد.
سیستم مانیتورینگ می‌بایست قادر به مانیتورینگ تعداد زیادی از دستگاه‌ها، بدون کاهش کارایی سیستم باشد.
این ابزار می‌بایست قادر به مانیتور کردن تعداد زیادی از پروتکل‌ها شامل UDP، TCP، SNMP، WMI، HTTP(s)، DNS و غیره باشد.
فراموش نکنید که دستگاه‌های مجازی نیز به شبکه تعلق دارند و در یک دستگاه فیزیکی می‌توان با دستگاه‌های دیجیتال مختلف برابری کرد. به همین دلیل می‌بایست اطمینان حاصل کرد که مانیتور شبکه به گونه‌ای صحیح با دستگاه‌های مجازی یکپارچه شود.
اگر شرکت یا سازمان شما سرورهای ابری استفاده می‌کند، آنگاه می‌بایست بررسی نمایید که آیا سیستم مانیتورینگ شبکه موردنظر با شرکتی که سرورهای ابری را پیشنهاد می‌دهد قابلیت یکپارچگی دارد یا خیر.

مانیتورینگ به چه شکلی در شبکه اجرا می شود؟

لایه های دوم، سوم و هفتم شبکه در مدل OSI، رایج ترین لایه های مورد استفاده برای مانیتورینگ شبکه می باشد. سیستم های مانیتورینگ شبکه از این لایه ها برای کشف دستگاه های موجود در شبکه و نحوه اتصال آنها، تولید نقشه های توپولوژی شبکه و مانیتورینگ شبکه استفاده می کنند.

دستگاه هایی که در شبکه مانیتور می شوند به شرح زیر است:

روترها (routers): روترها، شبکه ها را به هم وصل می کنند، به عنوان یک شبکه خصوصی به اینترنت. یک روتر به عنوان یک توزیع کننده عمل می کند و بهترین مسیر را برای تبادل اطلاعات انتخاب می کند. روترها کاربران را به اینترنت متصل می کنند. روترها دستگاه های لایه سوم هستند.
سوئیچ ها (Switches): سوئیچ ها، کامپیوترها، سرورها و سایر دستگاه ها را به شبکه خصوصی وصل می کنند. سوئیچ به عنوان یک کنترلر قادر به برقراری ارتباط با یکدیگر در شبکه است. سوئیچ ها دستگاه های لایه دوم هستند.
فایروال ها (Firewalls): فایروال ها از شبکه ها محافظت می کنند. فایروال ترافیک ورودی و خروجی را بر اساس قوانین کنترل می کند. فایروال یک مانع مطمئن بین یک شبکه خصوصی قابل اعتماد و یک شبکه غیر قابل اعتماد مانند اینترنت ایجاد می کند.

سرورها (Servers): برنامه ها و اطلاعات بر روی سرورها قرار می گیرند. سرور درخواست های کاربران را می گیرد و بر همین اساس پاسخ می دهد، به عنوان مثال هنگام دسترسی به یک وب سایت، یک وب سرور صفحات وب را به دستگاه محلی شما سرویس می دهد. نمونه های دیگر سرورها می توان به سرورهای ایمیل و سرورهای پایگاه داده اشاره کرد

عملکردهای اصلی سیستم های مانیتورینگ شبکه کدامند؟

کشف: مانیتورینگ شبکه با فرایند کشف آغاز می شود. سیستم های مانیتورینگ شبکه دستگاه های موجود در شبکه از قبیل روترها، سوئیچ ها، فایروال ها، سرورها، چاپگرها و موارد دیگر را کشف می کنند.
نقشه (Map): سیستم های مانیتورینگ شبکه نقشه های شبکه ایجاد می کنند. نقشه های شبکه یک ابزار پاسخ اول قدرتمند است که مدیران شبکه را قادر می سازد شبکه های خود را تجسم کنند.
مانیتور (Monitor): سیستم های مانیتورینگ شبکه، مدیر شبکه را در معرض انتخاب بزرگی از مانیتورها قرار می دهند. پارامترهایی مانند در دسترس بودن و تاخیر Ping، استفاده از CPU، حافظه، دیسک ، فن ، منبع تغذیه و همچنین سرویس های شبکه مانند HTTP ، TCP / IP و FTP را رصد می کنند.
هشدار (Alert): سیستم های مانیتورینگ شبکه هنگامی که اشتباهی رخ داد، به مدیر شبکه اطلاع می دهند. آنها هشدارهایی را از طریق ایمیل، متن و ورود به سیستم ارسال می کنند. هشدار مبتنی بر Threshold ، مدیر شبکه را قادر می سازد تا قبل از اینکه کاربران، برنامه ها یا مشاغل را تحت تأثیر قرار دهد، به مشکلات پاسخ دهند.
گزارش (report): مدیرهای شبکه اصولا مداوم درگیر چرخه حیات طراحی، تجزیه و تحلیل و طراحی مجدد شبکه هستند. برای پشتیبانی از چرخه حیات، سیستم های مانیتورینگ شبکه داده های نظارت بر real-time و تاریخی را ارائه می دهند.

پروتکل های مانیتورینگ پرکاربرد کدامند؟

SNMPیک پروتکل استاندارد در سیستم های مانیتورینگ شبکه است که تقریباً از هر دستگاه متصل به شبکه، داده ها را جمع آوری می کند ، از جمله: روترها ، سوئیچ ها ، کنترلرهای LAN بی سیم ، نقاط دسترسی بی سیم ، سرورها ، چاپگرها و موارد دیگر.

WMI یا Windows Machine Interfaceیک پروتکل برای سیستم های مانیتورینگ شبکه جهت نظارت بر سرورها و برنامه های مبتنی بر ویندوز مایکروسافت است. WMI مخصوص ویندوز می باشد و دستگاه های شبکه یا سرورهای غیر مایکروسافت را نظارت نمی کند. شما می توانید WMI کاربر را برای نظارت بر تقریباً هر چیزی در سرور ویندوز که می توانید با SNMP نظارت کنید، نظارت کنید. WMI از پردازنده و حافظه بیشتری برای پردازش بیشتر از SNMP استفاده می کند.
SSH یا Secure Shell برای Unix و سرور Linux

کدام شاخصه‌های عملکردی (KPI) می‌بایست توسط مانیتورینگ شبکه مانیتور شود؟

هنگامی که تصمیم به نصب سیستم مانیتورینگ دارید، اگر در نظر داشته باشید بهترین ابزار را برگزینید، بسیار مهم است که بدانید دقیقا چه چیزی را می‌خواهید مانیتور کنید. در زیر برخی از شاخصه‌های مهم مانیتورینگ ذکر شده است:

• پهنای باند (Bandwidth): مانیتورینگ پهنای باند می‌تواند هنگامی که ما از حد مجاز شبکه فراتر رفتیم و یا هنگامی که به محدوده آن نزدیک شدیم ارسال هشدار کرده و در جهت جلوگیری از کاهش سرعت و زمان Down شدن به دلیل عدم وجود پهنای باند کافی به ما کمک کند.

• تاخیر (Latency): زمانی که طول می‌کشد تا یک بیت از نقطه A به نقطه B در شبکه جابه‌جا شود.

• بسته از دست رفته (Packet Loss): داده در قالب بسته‌هایی در شبکه جابه‌جا می‌شوند. این مهم است که بدانیم چه درصدی از بسته‌ها و داده آنها از بین رفته است. زیرا هرچه تعداد بسته‌های از دست رفته زیاد شود، شبکه ما بیشتر به سمت کند شدن پیش می‌رود.

• خطای اجزاء سخت افزاری (Hardware components fail): پروتکل SNMP یافتن هرگونه رفتار غیر عادی در دستگاه‌ها را برای شما ممکن خواهد کرد.
میزان مصرف پهنای باند برنامه‌های کاربردی و یا پروسه‌ها. کشف تنگناها و سربارها و همچنین اعلام هشدار در خصوص فعالیت‌های مشکوک در شبکه (مزاحمان، ویروس‌ها، حملات DDoS و غیره)

• زمان پاسخ سرور (Server Response Time): راهکار مانیتورینگ شبکه انتخاب شده ما می‌بایست توانایی اندازه گیری زمان پاسخ سرور برای اطمینان حاصل کردن از اینکه کاربران ما تجربه‌ای پیوسته را خواهد داشت، داشته باشد.